Hoe help je daklozen echt?

“We helpen onze daklozen met de beste intentie en met onbegrijpelijke formulieren van opvang naar opvang en van loket naar loket”, concludeert Annemarie van Gaal in de Telegraaf. We overspoelen daklozen met een bataljon hulpverleners die vooral aan het probleem werken, niet aan de oplossing. Hoe moet het dan? Neem New York.

Een tijd geleden hoorde ik over een organisatie in New York die zich op een bijzondere manier inzet voor daklozen. In het kort komt het erop neer dat zij daklozen in ruil voor kleine klusjes, zoals het schoonmaken van pleinen of het aanharken van plantsoenen, een voucher geeft die ze kunnen inwisselen voor een lekkere maaltijd bij een buurtrestaurant of voor koffie met appelgebak bij McDonald’s. Naast hun voucher krijgen ze ook een loterijticket en bij de balie van de organisatie kunnen ze checken of er misschien een prijs op is gevallen. Als een dakloze bij de balie komt met z’n loterijticket, heeft hij bijna altijd prijs. Vaak een troostprijs, maar sommigen winnen de hoofdprijs: “Fantastisch, u heeft een hoofdprijs gewonnen: u mag een halfjaar gratis wonen in een compleet gemeubileerd appartement.”

Eigen appartement

In hun eigen appartement-voor-een-halfjaar kunnen ze zich dagelijks douchen, verzorgen en kleding wassen in de wasmachine. Het half jaar blijkt voor veel daklozen achteraf een keerpunt in hun leven te zijn. Doordat ze een dak boven hun hoofd hebben en niet meer de hele dag stress hebben over een slaapplaats voor de nacht, kunnen ze een baan zoeken en aan hun toekomst werken. Het merendeel van de voormalige daklozen die deze ’hoofdprijs’ wonnen, is na het halfjaar niet meer dakloos, omdat ze zelf een woning kunnen huren.